Hoe ingewikkelder en compacter de technologie - mobiele telefoons, elektrische auto's - hoe vaker we een beroep doen op steeds meer elementen van het periodiek systeem. Dit beroep wordt nog groter naarmate we het gebruik van fossiele grondstoffen afbouwen.
Fluctuaties
Het probleem is dat veel elementaire materialen – vaak zeldzame metalen - die cruciaal zijn voor innovatie en economie slechts op enkele plekken ter wereld gewonnen worden, vaak in opkomende economieën met een groeiende interne markt voor deze grondstoffen. Tel daarbij de aanslag op het milieu door de winning en verwerking en de vaak instabiele politieke omstandigheden in deze regio’s. Dit alles confronteert Europa met een problematisch en zeer onzeker aanbod van deze zogenoemde ‘kritische materialen’ en met grote prijsfluctuaties.
Critical materials are like ‘canaries in the coalmine’; they demonstrate that ‘limits to growth’ thinking is valid
Stelling 1 uit het proefschrift van David Peck
Productontwerpers te weinig bewust van urgentie
Het steeds nijpender probleem van de kritische materialen zou ons wakker moeten schudden; we lopen tegen de grenzen van onze hulpbronnen aan, schrijft David Peck (TU Delft en Leiden-Delft-Erasmus Centre for Sustainability) in zijn proefschrift, dat hij vrijdag 18 november verdedigt aan de TU Delft. Maar juist productontwerpers zijn zich nog te weinig bewust van de urgentie van het probleem en hebben er te weinig kennis van, zo concludeert hij uit zijn onderzoek.
Peck hield diepte-interviews bij 29 bedrijven die actief zijn in Nederland. De uitkomsten laten aanzienlijke lacunes zien in het bewustzijn en de kennis over kritische materialen. Bedrijven beschouwen deze materialen weliswaar als zeer belangrijk voor het productontwerp en de productprestaties, maar het onderwerp wordt gewoonlijk afgehandeld door de afdeling inkoop. De meeste bedrijven (meer dan 60%) passen hun risicomanagementprocedures wel toe op kritische materialen, maar zonder dat duidelijk is welke materialen het grootste risico opleveren of in welke producten ze eigenlijk gebruikt worden.
Onderwijs
Ook in colleges over productontwerp wordt hier nog te weinig aandacht aan besteed, aldus Peck, die het onderwerp met zijn collega's van de TU Delft, de Universiteit Leiden en de Erasmus Universiteit Rotterdam op verschillende manieren op de agenda zet. Bijvoorbeeld in de Massive Open On-line Course (MOOC) getiteld ‘Circular Economy, an introduction’ op het edX-platform, ontwikkeld door het Leiden-Delft-Erasmus Centre for Sustainability.
Daarnaast is er onderwijs ontwikkeld over kritische materialen en productontwerp in het kader van het door de EU gefinancierde programma EIT Raw Materials. Gebruikte methodes zijn online vervolgcursussen, serious games, bedrijfstrainingen en bewustmaking van de bredere samenleving, inclusief beleidsmakers.
Peck: 'De recente politieke gebeurtenissen in Europa en de rest van de wereld hebben zichtbaar gemaakt hoe snel er bij internationale handel sprake kan zijn van onzekerheid. Een Europese transitie naar 'Circular Cities' zou een stap vooruit zijn. Samen met onze partners aan de Universiteit Leiden en de Erasmus Universiteit zijn we op zoek naar oplossingen.
Promotie D.P. Peck, 'Prometheus Missing: Critical Materials and Product Design'
18 November 2016, 12:00, Aula TU Delft
Promotor: Prof P.V. Kandachar (Industrial Design)
Contactgegevens: zie persbericht TU Delft