Het Leiden-Delft-Erasmus Centre for Global Heritage and Development won dit voorjaar een Eurpean Heritage Award voor haar werk ten behoud van Syrisch erfgoed. In het bijzondere samenwerkingsproject Scanning for Syria werkten archeologen van de Universiteit Leiden samen met aardwetenschappers van de TU Delft. Door het scannen van antieke kleitabletten konden er 3-D prints gemaakt worden en daardoor vernietigd erfgoed op een alternatieve wijze worden bewaard. Lees hieronder het eerder verschenen artikel over Scanning for Syria.
Erfgoed blijkt van levensbelang. In Syrië zijn de immense gevolgen van oorlogsgeweld tot op het bot voelbaar. Niet alleen door het verlies van mensenlevens. Door het vernietigen van erfgoed, raakt ook nog eens de identiteit van miljoenen mensen beschadigd. In De Kennis van Nu onderzoekt presentator Elisabeth van Nimwegen hoe de wetenschap kan helpen om de schade te beperken. Hiervoor sprak zij met wetenschappers van het Leiden-Delft-Erasmus Centre for Global Heritage and Development.
Het tv-programma De Kennis van Nu laat met nooit eerder vertoonde videobeelden zien hoe erfgoed van duizenden jaren oud er nu bij ligt. Het gaat om de bakermat van onze beschaving, zoals de regio Syrië en Irak vaak wordt aangemerkt. Wetenschappers en ervaringsdeskundigen menen dat erfgoed van levensbelang is. “Erfgoed vertelt waarom je bent wie je bent. Het verbindt mensen van alle culturen en kan helpen met traumaverwerking,” weet archeoloog Sada Mire.
De directeur van het museum in Raqqa, Ayham Al-Fakhri, vertelt aangeslagen dat hij met man en macht probeerde de archeologische vondsten te beschermen tegen berovingen van IS. Maar dat was tevergeefs. Leidse onderzoekers kwamen er jaren achtereen om opgravingen te doen. “Er lag nog ongelooflijk veel opgegraven materiaal voor onderzoek, maar dat is allemaal verdwenen, overhoop gegooid,” vertelt archeoloog Olivier Nieuwenhuijse.
Wetenschappers proberen te redden wat er te redden valt. Er worden 3D-geprinte reconstructies gemaakt door de Syrische archeoloog Khaled Hiatlih. Hiatlih woont inmiddels in Den Haag en wordt emotioneel als hij beseft dat zijn kinderen het prachtige Palmyra, waar hij zelf zo vaak kwam, nooit zullen zien zoals hij.
Elisabeth ontdekt dat de eerste geschreven teksten in spijkerschrift, dankzij nieuwe 3D-scantechnieken, voor het eerst bekeken kunnen worden. De scanner kijkt dwars door het gesteente. Geo-ingenieur Dominique Ngan-Tillard laat aan assyriologe Caroline Waerzeggers een drieduizend jaar oude brief zien, die verborgen zit in een voor eeuwig gesloten enveloppe van klei. Waerzeggers is de eerste die de brief, na al die duizenden jaren, dankzij de wetenschap te lezen krijgt. De waarde van erfgoed, in dit geval de kleitabletten, is niet in geld uit te drukken.
De uitzending is nog te zien op de website van De Kennis van Nu.
