Wim van den Doel, Dean van Leiden-Delft-Erasmus Universities, blikt terug op een productief jaar van de samenwerkende Leiden-Delft-Erasmus universiteiten. Maar niet zonder eerst de politieke ontwikkelingen te benoemen.
‘De waarde van wetenschap voor de maatschappij is evident. Het levert veel op en in samenwerking met elkaar kunnen we slimmer de grote vraagstukken aanpakken.' Ook de brede, mondiale blik houden is essentieel, stelt Van den Doel. 'Vele wicked problems zijn immers global problems.'
Je hebt alle disciplines nodig, niet alleen techniek en economie, maar ook sociale en geesteswetenschappen.'
'Klimaat, gezondheid, migratie: met een multidisciplinair team kom je verder, met meer kansrijke oplossingsrichtingen. Je hebt alle disciplines nodig, niet alleen techniek en economie, maar ook sociale en geesteswetenschappen. En een wisselwerking met partijen buiten de universiteiten. Dat is precies waar we met Leiden-Delft-Erasmus Universities voor staan’ aldus Van den Doel.
Wetenschap onder druk
Wetenschappelijk onderwijs en onderzoek is in 2024 onder druk komen te staan. Van den Doel: ‘De huidige regering onderschrijft enerzijds het belang van innovatie, maar voert anderzijds verregaande bezuinigingen door op onderwijs en onderzoek. Dan is het goed te merken dat de besturen van de drie Leiden-Delft-Erasmus-universiteiten, juist wanneer donkere wolken zich samenpakken, blijven staan voor de samenwerking in Zuid-Holland’.
Leiden-Delft-Erasmus Universities
En die samenwerking is er volop blijkt uit de activiteiten van afgelopen jaar. Bijvoorbeeld in de multidisciplinaire Leiden-Delft-Erasmus centres. Van den Doel: ’De meeste LDE centres bestaan nu zo’n tien jaar, en hebben daardoor een netwerk binnen de drie universiteiten opgebouwd en ook sterke banden met externe partners gesmeed.'
De verbindingen van binnen naar buiten en vice versa zijn cruciaal omdat we met maatschappelijke vraagstukken bezig zijn.'
'Bijvoorbeeld het LDE Centre for BOLD Cities met de VNG, TNO en het CBS, het Centre for Sustainability met Techniek Nederland en Circulair West en het Centre Governance of Migration met de FNV en Vluchtelingenwerk.' Ook is er steeds meer samenwerking met andere allianties zoals Medical Delta en met ZHIA, de samenwerking van hogescholen. Van den Doel: 'Die verbindingen van binnen naar buiten en vice versa zijn cruciaal omdat we met maatschappelijke vraagstukken bezig zijn.’
White papers met aanbevelingen voor beleid en bestuur
In 2024 verschenen in de serie Leiden-Delft-Erasmus white papers twee nieuwe uitgaven: in mei de paper ‘Verbind Klimaat en Biodiversiteit’ en in november ‘De Migratiestad van toen, nu en straks’. Beiden bundelden inzichten van wetenschappers en deskundigen uit de praktijk, gericht op beleidsmakers en bestuurders.
Klimaat en Biodiversiteit is tevens een nieuw initiatief in LDE-verband waarin klimaatingenieurs van de TU Delft samenwerken met de milieukundigen van Leiden en met Rotterdamse juristen en economen. De white paper werd uitgereikt door LDE-voorzitter Annetje Ottow aan gedeputeerde Berend Potjer van de Provincie Zuid-Holland.
In het najaar vond de conferentie van het LDE Centre for Governance of Migration and Diversity plaats waar de white paper ‘De Migratiestad van toen nu en straks’ werd uitgereikt.
Vanuit de LDE centres vonden er vele bijeenkomsten plaats met en voor partners over maatschappelijke opgaven. Zoals het congres van het LDE Centre for Sustainability met Techniek Nederland rondom het onderwerp reparatie en circulaire economie.
Het Centre for BOLD Cities bracht onderzoekers en beleidsmakers bij elkaar over het onderwerp digitalisering in de stad en het Centre for Port Cities Futures bouwde verder aan haar internationale netwerk rondom havensteden.
Healthy Society, de samenwerking tussen Leiden-Delft-Erasmus en Medical Delta, kreeg er met de Provincie Zuid-Holland een belangrijke partner bij, gericht op preventie en het verkleinen van gezondheidsverschillen in de regio.
Wetenschap stimuleren via onderzoeksprojecten
Verder werden vanuit de LDE-centres verschillende belangrijke onderzoeksprojecten uitgevoerd, zoals het NWA-programma 'Towards a more diverse diversity policy' door het LDE Centre for Migration and Diversity, het project 'Sea-ing Africa: Tracing Legacies and Engaging Future Promises' en 'Big Infrastructure Projects in Port City Regions in Ghana and Morocco' van het LDE Centre for Port Cities Futures.
Het onderwijsaanbod beweegt mee met behoefte uit de maatschappij.'
Onderwijs: nieuwe vormen, met de samenleving
Van den Doel: ‘ Het onderwijsaanbod beweegt mee met behoefte uit de maatschappij en bottom up initiatieven van onderzoekers en docenten’. Zo kwamen dit jaar het nieuwe Space Honours programma, het LDE-Nairobi Climate resilience Thesis Lab, de rechten-mastertrack van Governance of Migration and Diversity en de Leids-Rotterdamse opleiding Economie en Samenleving tot stand. Tevens ging de nieuwe minor over de toekomstige hoofdstad van Indonesië van start.
Het aantal Thesis Labs werd uitgebreid zodat er in Zuid-Holland komend jaar op meer plekken transdisciplinair onderwijs kan plaatsvinden, waar studenten vanuit verschillende studierichtingen samenwerken met opdrachtgevers. Van den Doel: ‘Het concept Thesis Lab heeft zijn toegevoegde waarde meer dan bewezen. De masterstudenten zijn gewend in teamverband te werken aan real live cases'.
Dat geldt ook voor de Scriptiewerkplaats Den Haag Zuidwest in Moerwijk. Afstudeerders komen vaak bij overheden terecht, zoals de Gemeente Den Haag.’ Deze zomer sloot de Scriptiewerkplaats een overeenkomst met twee woningbouwcorporaties en de Haagse Hogeschool voor meer samenwerking.
Vanuit het LDE Space programma vond er deze zomer een internationale Summer School plaats met NL Space campus in Noordwijk.
Internationale samenwerking: LDE Global
LDE wil niet alleen relevant zijn in de eigen regio, maar ook elders op de wereld. Van den Doel: 'Vele wicked problems zijn immers global problems.' In 2024 werd het LDE East Africa Research Network (LEARN) verder uitgebouwd door partner-instituut Nuvoni in Nairobi.
De al langer bestaande samenwerking met Indonesië kreeg deze zomer een extra impuls met de ondertekening van een overeenkomst met het Indonesische Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en Technologie voor de oprichting van een consortium met vijf Indonesische universiteiten: Universitas Airlangga, Universitas Gadjah Mada, Universitas Indonesia, Institut Teknologi Bandung, and Universitas Mulawarman. De Indonesische regering stelde voor deze samenwerking 1,6 miljoen euro ter beschikking.
Ook binnen de universiteiten ontsaan nieuwe netwerken vanuit de Leiden-Delft-Erasmus alliantie. Zo kwamen op initiatief van het LDE Centre for Sustainability de studenten van de verschillende groene studieverenigingen bij elkaar om uit te wisselen over verduurzaming van de campussen.
Het LDE Traineeship-programma vierde in 2024 het tienjarig bestaan. Het succesvolle programma trekt ieder jaar nieuw talent naar de universiteiten.
De ontwikkelingen binnen Leiden-Delft-Erasmus Universities volgen? Meld u aan voor de nieuwsbrief en ontvang vijf keer per jaar het online magazine.
Foto's: Iris Klop, Barbra Verbij, Tiffany Konings , e.a.
