De circulaire economie is in opkomst. Er ontstaan nieuwe businessmodellen, gebaseerd op het sluiten van materiaalkringlopen en hernieuwbare grondstoffen. Om het Zuid-Hollandse bedrijfsleven te stimuleren en te ondersteunen in de transitie naar een circulaire economie, lanceerde de provincie Zuid-Holland dit voorjaar het kennis- en innovatieprogramma ACCEZ. De provincie investeert de komende vier jaar vijf miljoen euro in ACCEZ. Het Leiden-Delft-Erasmus Centre for Sustainability is één van de initiators en een belangrijke kennispartner in dit nieuwe innovatieprogramma. Op 5 april werd de samenwerkingsovereenkomst ondertekend door alle partners.
ACCEZ staat voor 'Accelerating Circular Economy Zuid-Holland' en is een initiatief van de provincie Zuid-Holland in samenwerking met het Universiteit Leiden, TU Delft, Erasmus Universiteit Rotterdam, Wageningen University & Research en VNO-NCW West. Voor het Leiden-Delft-Erasmus Centre for Sustainability was de lancering van ACCEZ een mijlpaal. Prof. Arnold Tukker, wetenschappelijk directeur van het centre en hoogleraar Industriële Ecologie Universiteit Leiden, is één van de personen die het plan met de provincie uitwerkte: ´Werkelijk een fantastische ontwikkeling. Zuid-Holland verweeft hiermee haar universiteiten met het innovatie-ecosysteem. De universiteiten weten daardoor nog beter wat er nodig is voor de circulariteitstransitie en kunnen zo op uitstekende wijze hun kennisontwikkeling richten.´
Circulaire economie: ecologische noodzaak en economische kans
De lineaire economie is gebaseerd op oneindige groei en het gebruik van fossiele brandstoffen. Dat heeft uitputting van de aarde tot gevolg. De circulaire economie maximaliseert de herbruikbaarheid van producten en grondstoffen en minimaliseert de waardevernietiging. Dat is niet alleen een ecologische noodzaak, maar ook een economische kans. ´Toch is de stap naar een nieuw economisch model groot´ zegt Gedeputeerde van de Provincie Zuid-Holland Adri Bom-Lemstra: ´Het vraagt om innovatief ondernemerschap en wetenschappelijk onderzoek. En, niet onbelangrijk, vernieuwend beleid. Juist in onze sterk verstedelijkte provincie met de Rotterdamse haven, greenports en internationale en innovatieve bedrijven moeten we die omslag gaan maken. En juist in onze provincie kunnen we dat ook, door diezelfde bedrijvigheid en de kennis die we dankzij de universiteiten in huis hebben. Dat willen we bij elkaar brengen met ACCEZ.´
Een dieet van staal
Universiteiten zijn al langere tijd bezig met het ontwikkelen van kennis over de circulaire economie, bijvoorbeeld bij de faculteit Werktuigbouwkunde, Maritieme Techniek en Technische Materiaalwetenschappen van de TU Delft. Dr. Erik Offerman, tevens bestuurslid van het Leiden-Delft-Erasmus Centre for Sustainability onderzocht de mogelijkheid om de productie van staal circulair te maken. Hij ondervond in zijn onderzoek dat er meer nodig is dan alleen een uitstekende technische oplossing, bijvoorbeeld het wegnemen van economische, juridische of politieke belemmeringen. Deze multidisciplinaire benadering is precies wat Leiden-Delft-Erasmus te bieden heeft voor de provincie. Lees hier het volledige artikel van Dr Erik Offerman.
Transitieopgaven in Zuid-Holland
ACCEZ richt zich op vraagstukken waarbij meerdere partijen, meestal bedrijven en lokale overheden, een gedeeld probleem hebben. Samen met de universiteiten wordt gezocht naar een integrale oplossing waarbij kennis vanuit verschillende wetenschappelijke disciplines wordt gebruikt. De samenwerking levert voor de universiteiten ook weer nieuwe inzichten op over de circulaire economie. ACCEZ koppelt bedrijven aan overheid en wetenschappers rondom een specifiek gebied of onderwerp, zogenoemde circulaire transitieopgaven. Het Groene Hart en de Binckhorst zijn hiervan twee voorbeelden:
Het Groene Hart
De Transitieopgave Groene Hart Circulair gaat over de veelbelovende toepassing van reststoffen om bodemdaling tegen te gaan. Juridische belemmeringen staan deze oplossing in de weg. Prof. Koos Biesmeijer, hoogleraar Natuurlijk Kapitaal aan de Universiteit Leiden, is betrokken bij deze opgave en geeft in deze korte film uitleg over de vraagstukken die hier spelen: ´Allerlei partijen bedenken goede oplossingen maar op systeemniveau weten we niet wat we moeten doen, we hebben oplossingen nodig voor een transitie naar een duurzame economie.´
De Binckhorst
Een andere transitieopgave is de vernieuwing van voormalig Nieuw Binckhorst West, een grootschalige ontwikkelingsopgave op een voormalig industrieterrein. Verschillende partijen willen een deel van het terrein transformeren tot een circulair woon- en werkgebied. Prof. Ellen van Bueren, verbonden aan de TU Delft en bestuurslid van het Leiden-Delft-Erasmus Centre for Sustainability, vertelt hierover in deze korte film: ´Vanuit ACCEZ gaan we kijken hoe we met alle stakeholders dit gebied duurzaam en circulair kunnen ontwikkelen.´
Alle informatie over ACCEZ op www.accez.nl
