Sinds 2019 is er een nieuwe gezamenlijke Leiden-Delft-Erasmus minor: African Dynamics. Deze minor over de ontwikkeling van Afrika combineert multidisciplinaire wetenschappelijke kennis en is toegankelijk voor een selectie van 3e-jaars bachelorstudenten van de Universiteit Leiden, TU Delft en Erasmus Universiteit Rotterdam.
De manier waarop Afrika zich ontwikkelt zal een grote invloed hebben op de toekomst van de hele wereld. Afrika heeft de snelst groeiende bevolking ter wereld. Volgens het huidige gemiddelde scenario van de UN Population Division zal de bevolking van het continent in dertig jaar tijd verdubbelen van 1,2 miljard tot ongeveer 2,5 miljard, en de stedelijke bevolking van 500 miljoen tot meer dan 1,3 miljard. De groeiende vraag naar voedsel, water, energie, diensten, infrastructuur en banen kan een krachtige motor zijn voor groei, maar kan ook resulteren in ernstige risico’s voor sociale omstandigheden, economie en milieu, risico’s die op innovatieve wijze moeten worden aangepakt.
Zestig procent van de Afrikaanse bevolking is jonger dan 24 jaar. Deze jongeren leven op het continent met de grootste ongelijkheid ter wereld en zijn actief op zoek naar werkgelegenheid en betere levensomstandigheden. Hun toenemende frustratie uit zich onder meer in migratiestromen binnen en vanuit Afrika. Als naaste buur voelt Europa de druk van toenemende aantallen vluchtelingen en economische migranten.
De Afrikaanse dynamiek brengt niet alleen bedreigingen en risico’s met zich mee. Op basis van de economische cijfers van het continent voorspelt het IMF dat Afrika in het komende decennium de op één na snelst groeiende regio ter wereld zal zijn. De mensheid is hier begonnen en het is één van de meest diverse continenten ter wereld, Afrika heeft dan ook een enorm menselijk potentieel. Het continent is rijk aan natuurlijke hulpbronnen, beschikt over een zeer grote biodiversiteit en een enorm oppervlakte aan bebouwbare grond. Afrika biedt onschatbaar veel mogelijkheden voor groei en ontwikkeling.
Leiden-Delft-Erasmus minor African Dynamics
Als we onze technologisch geavanceerde, complexe, geglobaliseerde wereld willen begrijpen, en de impact van de verwachte ontwikkeling van Afrika, hebben we benaderingen nodig vanuit verschillende beroepsgroepen, sectoren en wetenschappelijke disciplines. De minor African Dynamics combineert de sociale en geesteswetenschappen, natuurwetenschappen en technologie.
Geselecteerde studenten van de Universiteit Leiden, Technische Universiteit Delft en Erasmus Universiteit Rotterdam leren in deze minor om vanuit verschillende invalshoeken de rol van Afrika in onze geglobaliseerde wereld te analyseren. Deze minor biedt studenten een waardevolle kans om onder begeleiding van vooraanstaande wetenschappers inzichten over methoden voor geïntegreerde en duurzame ontwikkeling in Afrika op te bouwen. De minor bestaat uit twee blokken waarbij in het eerste blok de theoretische basiskennis wordt aangeboden en in het tweede blok studenten de mogelijkheid krijgen om hun kennis toe te passen, netwerken op te bouwen en Afrika in de werkelijkheid te ervaren.
African Studies Centre Leiden
Het African Studies Centre Leiden (ASCL) is wereldwijd één van de belangrijkste academische instellingen die zich volledig wijden aan het bestuderen van Afrika. Het centre beschikt over een onderzoeksbibliotheek met een zeer uitgebreide Africana-collectie en fungeert als hub voor kennis over Afrika. Het ASCL is penvoerende faculteit van de nieuwe gezamenlijke minor African Dynamics.
Ga voor meer informatie naar: www.leiden-delft-erasmus.nl/nl/onderwijs/minoren. Of neem contact op met de minor coordinator van het ASCL via minorafricandynamics@asc.leidenuniv.nl
‘
Afrika is geen land! Het is een zeer divers continent waar een jonge en groeiende bevolking woont en werkt in zeer verschillende economieën. Wolkenkrabbers, olieboringen en mobiel bankieren bestaan er naast scharrelaars, jager-verzamelaars en kleinschalige boeren. De maatschappelijke en de economische ongelijkheid nemen toe, en dit betekent dat de huidige regeringen en donorlanden moeilijke vragen moeten beantwoorden met betrekking tot economische groei en herverdeling van welvaart. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat meer mensen profiteren van de economische groei? En hoe kunnen we bestuurlijke systemen inrichten die erkennen dat verschillende groepen (mannen/vrouwen, arm/rijk, landelijk/stedelijk, opgeleiden/niet-opgeleiden, etc.) verschillende kansen hebben, en die zorgen dat niemand buiten de boot valt?’
- Prof. dr. Marleen Dekker, Universiteit Leiden, docent minor African Dynamics
‘Als we het hebben over middelen, of het nu gaat om energie, land of water, is Afrika een continent van uitersten, zowel wat betreft het denken over de middelen als wat betreft die middelen zelf. Afrika heeft enkele van de natste plaatsen op aarde (zoals het Congobekken) en een van de droogste (de Sahara). Afrika werd en wordt geëxploiteerd om zijn middelen (zowel in de koloniale als in de huidige tijd), maar wordt ook gezien als een continent dat de wereld zal redden met zijn middelen. Energieproductie door middel van zonne-energie in de Sahara, voedselproductie op de enorme landmassa’s waar nog geen irrigatie plaatsvindt, en watermanagement om zowel de irrigatie van deze enorme gebieden als waterkracht mogelijk te maken: Afrika heeft het allemaal in zich. Onder deze verhalen van ongelooflijk optimisme en voortdurende kritiek vinden we echter een behoorlijk complex geheel van problemen met betrekking tot de verdeling van middelen, het vrijmaken van middelen door sommigen, het gebruik van middelen door velen, enzovoort. Het is duidelijk dat het realiseren van de VN Duurzame Ontwikkelingsdoelen gepaard moet gaan met zorgvuldige afwegingen met betrekking tot de exploitatie van middelen, en ook moeten de voordelen zorgvuldig worden verdeeld.’
- Dr. ir. Maurits W. Ertsen, TU Delft
‘Afrika is het continent waar de uitdagingen en kansen voor duurzame ontwikkeling het grootst zijn. The Economist, ’s werelds belangrijkste opiniekrant over economische zaken, bracht in maart 2019 een nummer uit met een voorpagina-artikel over ‘The new scramble for Africa’. Waar dit ‘gevecht’ toe leidt, hangt af van een juist begrip van de huidige sociaaleconomische realiteit in Afrika en de manier waarop met name de particuliere sector met deze omstandigheden omgaat.
Rotterdam School of Management (RSM) van de Erasmus Universiteit is een wereldwijd toonaangevende onderwijs- en onderzoeksinstelling. De afdeling Business-Society Management (B-SM) van RSM bekijkt hoe internationale bedrijven kunnen bijdragen aan de verwezenlijking van de Duurzame Ontwikkelingsdoelen (SDG’s), zoals die in 2015 door de Verenigde Naties zijn geïnitieerd. Het Partnerships Resource Centre houdt meer in het bijzonder rekening met de rol van sectoroverschrijdende samenwerkingsverbanden en ‘inclusieve bedrijfsstrategieën’ om tot een inclusieve en duurzame ontwikkeling te komen.
RSM draagt drie competenties bij aan deze minor: (1) algemene inzichten over ‘zakendoen in Afrika’, (2) specifieke inzichten over de 17 SDG’s die van bijzonder belang zijn voor de economische en maatschappelijke ontwikkeling en (3) specifieke inzichten over hoe deze doelen kunnen worden verwezenlijkt door middel van samenwerking tussen bedrijven, maatschappelijke organisaties (georganiseerde gemeenschappen) en overheden.
Studenten van de minor maken kennis met het nadenken over zogenaamde ‘ongestructureerde problemen’ (wicked problems). Dit verschijnsel is bijzonder relevant voor het Afrikaanse continent, en bestudering ervan helpt ons te begrijpen hoe en onder welke omstandigheden ongestructureerde problemen ook kunnen worden omgevormd tot ‘ongestructureerde kansen’. Zoals een beroemd Afrikaans gezegde het uitdrukt: ‘als je snel wilt gaan, ga dan alleen, als je ver wilt komen, ga dan samen’.
Overigens had The Economist een ondertitel aan het voorpagina-artikel toegevoegd: ‘The new scramble for Africa… and how Africans could win it’. Met de economische kant van deze laatste bewering houdt RSM zich bezig.
- Prof. dr. Rob van Tulder, Erasmus Universiteit Rotterdam
