De crisis veroorzaakt door de COVID-19 pandemie heeft een ontwrichtend effect op onze economie en maatschappij. Ook de regio Zuid-Holland wordt hard geraakt. Kennis en innovatie zijn nu belangrijker dan ooit en overheden worden opgeroepen hierin te investeren.
In de wetenschap is samenwerken het antwoord op de vraag hoe om te gaan met grote maatschappelijke veranderingen. Dat gebeurt in Zuid-Holland al sinds jaar en dag en heeft afgelopen jaar een extra impuls gekregen, van strategische alliantie tot convergentie. 'De roep om verandering komt van onze wetenschappers zelf.'
Samenwerken voor maatschappij en wetenschap
De corona-crisis is reden te meer voor de Universiteit Leiden, TU Delft en Erasmus Universiteit Rotterdam om intensief samen te werken. Zij hebben zich sinds 2012 verbonden in de strategische alliantie Leiden-Delft-Erasmus onder het motto ‘samenwerken voor maatschappij en wetenschap’. De alliantie heeft inmiddels een stevig fundament met zes multidisciplinaire onderzoekscentres, een breed aanbod aan gezamenlijke opleidingen en een groot internationaal postdoc-programma. Het programma wordt komende jaren verder uitgebreid met thema's die passen bij Zuid-Holland, zoals cybersecurity en space for science & society.
Ecosysteem voor vernieuwing
Parallel aan deze brede Leiden-Delft-Erasmus-samenwerking ontstaan er nieuwe samenwerkingen tussen de academische instellingen op grote thema’s van de toekomst: weerbaarheid van stedelijke delta’s, technische innovaties in geneeskunde, mensgerichte artificial intelligence. Al deze nieuwe initiatieven ontstaan in een ecosysteem van bedrijven, overheden en NGO’s en kunnen gaan bijdragen aan economisch herstel van de regio Zuid-Holland.
Convergeren voor nieuwe kennisgebieden
Wetenschappers in Zuid-Holland vinden elkaar sinds lang op hun eigen onderzoeksgebied. Dat is afgelopen decennium gestimuleerd, resulterend in bijvoorbeeld de Casimir Research School voor natuurkunde. Komende jaren gaat samenwerking echter een heel nieuwe dimensie krijgen. De Zuid-Hollandse universiteiten delen de visie dat de muren tussen kennisgebieden afgebroken moeten worden. Zodat er nieuwe onderzoeksgebieden ontstaan die beter kunnen inspelen op vragen van de toekomst. Dit wordt convergentie genoemd. Het betekent dat wetenschappers worden uitgedaagd om in een nieuwe context elkaars methoden te gebruiken en samen onderzoek te doen.
Mensgerichte Artificial Intelligence
Kunstmatige intelligentie (artificial intelligence) is zo’n kennisgebied waarin de Universiteit Leiden, TU Delft en Erasmus Universiteit Rotterdam willen convergeren. Zelflerende computersystemen gaan voor veel bedrijven een grote verandering betekenen en vanuit verschillende wetenschappelijke gebieden wordt hier onderzoek naar gedaan. Doordat de universiteiten complementair zijn kunnen zij zowel onderzoek in als met kunstmatige intelligentie doen. Zuid-Hollandse universiteiten en medische centra hebben nu al een sterke reputatie op AI in de geneeskunde. Bijvoorbeeld op het gebied van imaging.
Er moeten muren weg, tussen vakgebieden. Dat geldt niet alleen voor de universiteiten, maar ook voor andere onderzoekspartijen, bedrijfsleven en overheid.'
Kruisbestuiving techneuten en artsen
Begin dit jaar kondigde Tim van der Hagen, voorzitter TU Delft en voorzitter van Leiden-Delft-Erasmus aan de samenwerking tussen de universiteiten en medische centra in Delft, Leiden en Rotterdam verder te versterken. ‘Er moeten muren weg, tussen vakgebieden, afdelingen en faculteiten. Dat geldt niet alleen voor de universiteiten, maar ook voor andere onderzoekspartijen, bedrijfsleven en overheid. Want het ecosysteem dat nodig is om van die convergentie een succes te maken, vraagt om kruisbestuiving met ideeën van onze maatschappelijke partners.'
Roep om verandering
Met dit versterkte partnerschap bouwt de TU voort op eerdere successen, gaat Van der Hagen verder. ‘Sinds 2006 werken we op medisch-technologisch gebied samen in het Medical Delta-programma, en in 2012 richtten we onze Leiden-Delft-Erasmus-alliantie op. De roep om verandering komt van onze wetenschappers zelf. En het is onze verantwoordelijkheid om wat de afgelopen decennia bottom-up in gang is gezet, als besturen verder mogelijk te maken en te stimuleren.’ lees meer
Medical Delta: technologische oplossingen voor duurzame zorg
Om tot impactvolle technologische oplossingen te komen voor duurzame zorg, werken in de Zuid-Hollandse delta-regio de beste wetenschappers en lectoren uit verschillende disciplines samen in Medical Delta. Binnen 12 grote onderzoeksprogramma’s wordt gewerkt aan duurzame zorg-oplossingen op basis van innovatieve technologie.
Duurzame steden, weerbare samenleving
Steden en regio’s hebben in steeds hogere mate te maken met maatschappelijke uitdagingen. Hoe gaat de stad om met klimaatverandering en hoe geeft zij een energietransitie vorm? Hoe gaat ze om met virussen zoals corona? Met migratie? Met armoede en de effecten daarvan?
Resilient Delta Initiative
Zuid-Holland heeft een unieke ligging als dichtbevolkte en steeds meer verstedelijkte delta en is daarmee een proeftuin voor duurzamheidsvraagstukken. Onlangs is het Resilient Delta Initiative gelanceerd, eveneens een convergentie-samenwerking in onderzoek en onderwijs tussen de Erasmus Universiteit Rotterdam, Erasmus MC en de TU Delft. Het doel is grote maatschappelijke vraagstukken waar de regio Rotterdam in toenemende mate mee te kampen heeft, integraal aan te pakken. En op deze manier niet alleen oplossingen voor de toekomst van Zuid-Holland te vinden maar ook voor vergelijkbare regio’s elders in de wereld.
