Wil als wetenschapper goed kunnen functioneren, dan moet je kunnen inspelen op het constant veranderende speelveld. In 2004 hebben het Leids Instituut voor Onderzoek in de Natuurkunde (LION) van de Universiteit Leiden en het Kavli Institute of Nanoscience Delft (Kavli) van de Technische Universiteit Delft daarom samen de Casimir Research School opgericht: een onderzoeksschool die ruim 500 getalenteerde, veelzijdige en toekomstbestendige natuurkundigen samenbrengt.
De Casimir Research School is vernoemd naar de beroemde Nederlands natuurkundige Hendrik Casimir, omdat hij als geen ander begreep dat fundamenteel onderzoek en toegepaste wetenschap niet zonder elkaar kunnen bestaan.
De onderzoeksschool is in de afgelopen zestien jaar een schoolvoorbeeld van een goed werkende Leids-Delftse samenwerking geworden: Casimir biedt PhD studenten, postdocs en meer senior onderzoekers de ruimte voor interdisciplinaire interactie.
De best mogelijke omgeving creëren voor promovendi
Dr. Christophe Danelon, wetenschappelijk directeur van Casimir, verwoordt het belang van de samenwerking als volgt: ‘In de wetenschap heb je gemotiveerde mensen nodig die zich goed kunnen aanpassen aan het immer veranderende politiek-wetenschappelijke landschap. Dat is precies waar we bij Casimir op focussen: de best mogelijke omgeving creëren waarin we PhD-studenten kunnen ondersteunen om volwaardige en op de toekomst voorbereide wetenschappers te worden.’
Elk jaar komen onze natuurkundigen uit Leiden en Delft bijeen, we laten de wetenschappers dan onderling kennismaken met elkaars onderzoek. Een peer-to-peer kennisuitwisselingsnetwerk, waarin men van elkaar kan leren en waarbij nieuwe ideeën kunnen ontstaan.
Kennisuitwisselingsnetwerken
Leiden en Delft kennen inmiddels vele vormen van samenwerking, de Casimir Research School is de langst bestaande gezamenlijke onderzoeksschool van de twee universiteiten. Casimir laat duidelijk zien waarin de universiteiten elkaar aanvullen: de Technische Universiteit Delft heeft een sterke reputatie op het gebied van de toegepaste wetenschap, terwijl aan de Universiteit Leiden van oudsher meer fundamenteel en theoretisch onderzoek wordt gedaan.
‘Casimir ondersteunt PhD studenten en postdocs in het bruggenbouwen: we bieden hen een plek om te netwerken, en meer dan eens zien we hieruit een samenwerking ontstaan. Elk jaar komen onze natuurkundigen uit Leiden en Delft bijeen, we laten de wetenschappers dan onderling kennismaken met elkaars onderzoek. Deze evenementen fungeren als een peer-to-peer kennisuitwisselingsnetwerk, waarin men van elkaar kan leren en waarbij nieuwe ideeën kunnen ontstaan,’ licht Danelon toe.
Voorbij de traditionele domeingrenzen van de natuurkunde
De Casimir Research School biedt verschillende cursussen aan, deelnemers worden gestimuleerd om vakken buiten hun dagelijkse onderzoeksveld te volgen. Populaire cursussen zijn bijvoorbeeld Electronics for Physicists en Programming. Deze cursussen geven de PhD-student een excellente basis, verbreden het blikveld en stellen de PhD-student in staat om aan hun vaardigheden te werken. Danelon voegt hieraan toe: ‘Bovendien komen bij deze cursussen PhD-studenten van verschillende onderzoeksrichtingen met elkaar in contact, zodat er nieuwe verbindingen tussen onderzoeksgroepen ontstaan.’
Door de samenwerking kunnen PhD-studenten en postdocs niet alleen van het brede cursusaanbod in Leiden en Delft gebruiken, het geeft hen ook toegang tot de onderzoeksfaciliteiten van beide universiteiten. Zo doen veel Leidse PhD-studenten een deel van hun onderzoek in de Delftse cleanrooms.
Samenwerken om up to date te blijven
Samenwerking in een constant veranderend wetenschappelijk landschap is van levensbelang – het stelt wetenschappers in staat om de laatste ontwikkelingen te kunnen volgen. Casimir heeft als bestaande samenwerking een sleutelrol gespeeld bij verschillende grote gezamenlijke onderzoeksprojecten, zoals het Zwaartekrachtprogramma NanoFront. Binnen dit 10-jarige programma werken meer dan 100 onderzoekers in Leiden en Delft nauw samen om de grenzen van de nanowetenschap te verkennen en te verleggen, door zowel naar fundamenteel wetenschappelijke doorbraken toe te werken als door naar toepassingen te zoeken. Zo’n programma kan alleen floreren als er een breed gedragen samenwerking bestaat.
Brecht Simon, van Leidse natuurkundestudent naar Delftse promovendus in de supergeleiders
Met een masters degree in Experimentele Natuurkunde van de Universiteit Leiden werd Brecht Simon promovendus in de groep van Dr. Toeno van der Sar, Kavli Instituut of Nanoscience, TU Delft.
'Ik heb mijn master gehaald aan de Universiteit Leiden en daarbij aan twee projecten gewerkt. Het ene was bij de Magnetisme en Supergeleidersmaterialen-groep in Leiden. Dat ging over het karakteriseren van magnetische nanodraden. Het andere was een project in Regensburg om apparaten te karakteriseren die waren gemaakt van supergeleiders van de Van der Waals-materialen en nanotubes van carbon. Ik vond vooral de technische kant van deze projecten erg interessant, dat betrof het ontwerpen en maken van systemen die bestaan uit heel verschillende natuurkundige dichtheid'.
We bestuderen magnetische en supergeleidende systemen met een heel nieuwe techniek'
'Toen ik van mijn groep hoorde dat ze in Delft een nieuw lab gingen beginnen heb ik gesolliciteerd voor deze promotie-plek. We bestuderen magnetische en supergeleidende systemen met een heel nieuwe techniek, gebruikmakend van een soort diamanten rooster, gevoelig voor magnetische velden. Het doel van mijn promotieonderzoek is om 2D-magnetisme op nanoschaal te verkennen. We zijn vooral geïnteresseerd in magnetische materialen die in twee dimensies geïsoleerd kunnen worden, zoals de Van der Waals-materialen die ik ook tijdens mijn master heb bestudeerd.'
De Casimir Research School bood hulp door middel van cursussen in elektrotechniek en natuurkunde, zodat ik mijn vaardigheden, noodzakelijk om een systeem te kunnen bouwen, verder kon ontwikkelen.'
'Als een van de eerste promovendi in dit project heb ik ook de gelegenheid gekregen om een geheel nieuw system te bouwen. Dat was precies het technische aspect waar ik naar op zoek was voor een promotieplaats. De Casimir Research School bood hulp door middel van cursussen in elektrotechniek en natuurkunde, zodat ik mijn ingenieurs-vaardigheden, noodzakelijk om een systeem te kunnen bouwen, verder kon ontwikkelen. Ook belangrijk: Casimir geeft je toegang tot een sociaal netwerk, doordat ze activiteiten organiseren waar je je vakgenoten en andere experts ontmoet.’
Lees meer (Engelstalige) studenten-ervaringen van de Casimir Research School voor Natuurkunde
